Bantahan di seluruh negara berhubung harga bahan api dan makanan telah meletus di Ecuador ketika ia sedang terjerumus ke dalam krisis ekonomi.
Walaupun dunia masih terumbang-ambing akibat kesan kejam wabak COVID-19, konflik Rusia-Ukraine dan tamparan yang dahsyat kepada ekonomi, rantaian bekalan dan harga bahan api, sebuah negara kecil di Amerika Latin, Ecuador, juga menghadapi protes besar-besaran yang telah membuatkan aktiviti ekonomi negara itu hampir terhenti. Protes itu dimulakan oleh Gabungan Kebangsaan Orang Asli Ecuador, juga dipanggil CONAIE, yang dikreditkan dengan memecat tiga presiden antara 1997 dan 2005, pada 13 Jun 2022. Hampir tiga minggu sejak itu, protes masih berleluasa di seluruh negara.
Sebab utama di sebalik permulaan protes adalah kenaikan harga bahan api dan makanan di negara itu. Kenaikan harga adalah masalah terakhir bagi rakyat yang tinggal di negara yang menghadapi masalah ekonomi yang semakin teruk. Ecuador dilanda kemiskinan dan jurang ekonomi yang luas, namun, wabak COVID19 menambah kesukaran sedia ada dari isu struktur di negara itu. Lebih daripada 32 peratus penduduk di negara ini hidup dalam kemiskinan, berpendapatan kurang daripada AS$3 sehari. Pengangguran meningkat semasa wabak itu juga dengan pemulihan kekal perlahan, kerana hanya sekitar 33.2 peratus rakyat Ecuador mempunyai pekerjaan formal. 22.1 peratus kekal menganggur di negara ini, seperti laporan Mei 2022 daripada institut statistik Ecuador.
CONAIE menggesa mogok tanpa had bagi menangani isu-isu ini, dengan menuntut kerajaan mengurangkan harga bahan api, meletakkan kawalan harga ke atas produk pertanian, moratorium hutang bank dan meningkatkan belanjawan pendidikan, antara lain. Kerajaan Ecuador, di bawah Presiden Guillermo Lasso, telah mengambil langkah penjimatan tertentu termasuk kenaikan cukai dan mengurangkan subsidi bahan api yang merupakan sebahagian daripada perjanjian AS$6.5 bilion dengan Tabung Kewangan Antarabangsa (IMF), yang terbukti memburukkan keadaan ekonomi yang sudah lemah. . Sedikit paradoks di sini ialah kenaikan harga minyak global telah memanfaatkan Ecuador kerana bahan api, khususnya petroleum atau minyak mentah, merupakan salah satu eksport utama negara. Walau bagaimanapun, faedah akibat kenaikan harga ini tidak sampai kepada mereka yang paling memerlukannya, malah menimbulkan rasa tidak puas hati di kalangan orang ramai.
Demonstrasi itu adalah yang terbesar yang pernah dilihat negara dalam tiga tahun. Walaupun sebahagian besarnya masih dalam keadaan aman, sesetengah daripada mereka telah melakukan rompakan dengan beberapa penunjuk perasaan malah menyerang bas awam dan menembak tentera dan pegawai polis. Setakat ini, protes itu dikaitkan dengan lapan kematian, salah seorang daripadanya seorang askar yang terbunuh dalam serangan ke atas konvoi bahan api. Protes itu juga telah menyebabkan ekonomi semakin lemah dengan demonstrasi dan sekatan perjalanan bertanggungjawab atas kerugian lebih AS $100 juta dalam aktiviti pengeluaran dan eksport serta kerugian AS $2 juta yang dilaporkan dalam industri tenusu, yang menyaksikan kira-kira 4,000 liter. susu terbuang setiap hari. Keadaan semakin merosot sehinggakan kerajaan terpaksa mengisytiharkan darurat di enam wilayah di Ecuador, termasuk Quito, untuk tempoh yang singkat. Darurat kini telah ditarik balik. Bagaimanapun, kementerian tenaga negara pada 26 Jun 2022, memberi amaran kepada penunjuk perasaan bahawa pengeluaran minyak di Ecuador telah mencapai tahap ‘kritikal’ dan boleh dihentikan sepenuhnya dalam tempoh 48 jam jika bantahan dan sekatan jalan raya berterusan. Industri pelancongan juga mengalami kerugian sekurang-kurangnya AS $50 juta, dengan peningkatan dalam pembatalan disebabkan keadaan semasa di negara ini.
Keadaan semakin merosot sehinggakan kerajaan terpaksa mengisytiharkan darurat di enam wilayah di Ecuador, termasuk Quito, untuk tempoh yang singkat.
Kerajaan, dalam tindak balasnya, telah cuba untuk menamatkan protes, menyalahkan penunjuk perasaan kerana menimbulkan kekacauan dan menyebabkan kerosakan kepada harta awam dan pegawai kerajaan. Sejak 14 Jun, Perikatan Ecuador untuk Hak Asasi Manusia telah merekodkan 79 tangkapan, 55 kecederaan, dan 39 episod pelanggaran hak asasi manusia seperti penggunaan kekerasan yang berlebihan, penahanan penunjuk perasaan sewenang-wenangnya, serangan ke atas wartawan dan ugutan terhadap organisasi masyarakat sivil. Amnesty International telah menekankan bahawa kerajaan mesti menangani punca asas protes, termasuk krisis ekonomi dan kesan dasar terhadap hak kumpulan yang paling terjejas oleh wabak itu, seperti Orang Asli dan mereka yang hidup dalam kemiskinan. Menyalahkan ketidakupayaan kerajaan untuk mengendalikan protes, Pembangkang di negara itu berusaha untuk menyingkirkan Lasso, kerana ‘krisis politik yang serius dan kekecohan dalaman’ yang disebabkan oleh protes. Ini membawa kepada undi pemecatan terhadap Lasso, yang dia terselamat dengan tipis, dengan usul itu menerima 80 daripada 92 undi yang diperlukan.
Lasso juga telah mengumumkan pemotongan harga petrol pada 26 Jun 2022, sebanyak 10 sen bagi setiap gelen. Walau bagaimanapun, ini kurang daripada permintaan yang dikemukakan oleh CONAIE untuk mengurangkan harga daripada AS $2.55 kepada AS $2.10 segelen dan diesel daripada AS $1.90 kepada AS1.50. Oleh itu, Konfederasi menolak pemotongan harga, mendakwa ia tidak mencukupi. Namun, ia bersetuju untuk bertemu dengan pegawai kerajaan untuk membincangkan kemungkinan penyelesaian yang boleh membawa kepada penamatan mogok. Bagaimanapun, selepas undian pemecatan minggu lalu, Lasso mengumumkan keputusannya untuk menamatkan rundingan dengan CONAIE, dengan menyatakan bahawa pemimpin pribumi, Lenidas Iza, hanya mempertahankan kepentingan politiknya sendiri dan bukannya kepentingan asasnya.
Menilai protes semasa, penganalisis mendakwa bahawa sifat protes yang berleluasa adalah petunjuk bahawa negara boleh menghadapi tempoh pergolakan dan peningkatan yang berpanjangan.
Kali terakhir Ecuador menyaksikan demonstrasi besar-besaran seperti itu pada 2019, apabila berpuluh-puluh ribu rakyat berarak di Quito, menuntut kerajaan mengembalikan semula subsidi jangka panjang ke atas harga minyak yang didakwa kerajaan menelan kos AS $1.4 bilion setahun. Presiden pada masa itu, Lenín Moreno, mengembalikan semula subsidi dan kemudiannya beralih kepada sistem harga yang berubah-ubah mengikut pasaran global. Bagaimanapun, memandangkan harga bahan api mula meningkat pada 2021, Lasso mengarahkan harga ditetapkan, walaupun Orang Asli dan kumpulan lain di Ecuador mendakwa bahawa harga yang ditetapkan masih terlalu tinggi. Menilai protes semasa, penganalisis mendakwa bahawa sifat protes yang berleluasa adalah petunjuk bahawa negara boleh menghadapi tempoh pergolakan dan peningkatan yang berpanjangan.
Di tengah-tengah protes dan krisis yang dihadapi Ecuador, Amerika Syarikat (AS) semakin cemas kerana bimbang kerajaan Lasso yang pro-AS mungkin berisiko jatuh. Pakar di AS mendakwa bekas Presiden berhaluan kiri Rafael Correa, yang meninggalkan jawatan pada 2017, adalah penentang kuat kerajaan sekarang dan kekal sangat berpengaruh di negara itu dan juga berusaha untuk kembali berkuasa dengan apa cara sekalipun. Pertikaian tambahan ialah radikalisasi CONAIE adalah salah satu strateginya untuk mengambil semula kuasa. Potensi perubahan kuasa ini akan menjejaskan kepentingan AS yang sedang menghadapi gelombang peningkatan kerajaan pro-kiri di belakang rumahnya, Amerika Latin, dengan negara terbaharu memilih Presiden ialah Colombia. Kerajaan Ecuador mesti cuba berunding dengan penunjuk perasaan dan berkompromi secepat mungkin untuk meminimumkan kerosakan bukan sahaja kepada ekonomi Ecuador, tetapi juga untuk melindungi kepentingan politiknya sendiri. –OBSERVER
